JavaScript Operatörler

Tüm programlama dillerinde olduğu gibi JavaScript ile çeşitli işlemler için atama operatörleri, aritmetik operatörler, karşılaştırma operatörleri, mantıksal operatörler, koşul operatörleri, tür operatörleri ve bit operatörlerini kullanabiliriz.

JavaScript operatörleriyle değişkenlere değer atayabilir ve aritmetiksel işlem yapabiliriz.

<script>
  var a = 5;     // a değişkenin değeri 5
  var b = 6;     // b değişkenin değeri 6
  var c = a + b; // c değişkeninin değeri (a + b) 11
  alert(c);
</script>

Atama operatörü (=) değişkene değer atamak için kullanılır.

<script>
  var a = 1453;
  alert(a);
</script>

Toplama operatörü (+) sayıları toplamak için kullanılır.

<script>
  var a = 5;
  var b = 6;
  var c = a + b;
  alert(c);
</script>

Çarpma operatörü (*) sayıları çarpmak için kullanılır.

<script>
  var a = 5;
  var b = 6;
  var c = a * b;
  alert(c);
</script>

Aritmetiksel operatörler

JavaScript sayılar üzerinde toplama, çıkarma, çarpma, bölme ve mod alma gibi matematiksel işlemleri yapmak için aritmetik operatörleri kullanılır.

Aritmetik operatörleri sabit değerler (literal) veya değişen değerlerde (değişkenler) kullanabiliriz.

Temel aritmetik operatörler iki sayı üzerinde işlem yapar.

Sayılar sabit değerli olabilir.

<script>
  alert(10 + 20);
</script>

Sayılar değişken değerli olabilir.

<script>
  var a = 5;
  var b = 6;
  var c = a + b;
  alert(c);
</script>

Sayılar sabit değerli ve değişken değerli olabilir.

<script>
  var a = 5;
  var b = (10 + 20) * a;
  alert(b);
</script>

operatör ve operand

Aritmetik operatörlerde sayılar operand veya işlenen olarak adlandırılır.

Operatör ise işlem olarak adlandırılır.

Toplama operatörü (+) sayıları toplamak için kullanılır.

<script>
  var a = 5;
  var b = 3;
  var c = a + b;
  alert(c);
</script>

Çıkarma operatörü (-) sayıları çıkarmak için kullanılır.

<script>
  var a = 5;
  var b = 3;
  var c = a - b;
  alert(c);
</script>

Çarpma operatörü (*) sayıları çarpmak için kullanılır.

<script>
  var a = 5;
  var b = 3;
  var c = a * b;
  alert(c);
</script>

Bölme operatörü (/) sayıları bölmek için kullanılır.

<script>
  var a = 10;
  var b = 2;
  var c = a / b;
  alert(c);
</script>

Mod alma operatörü (%) bölümden kalanı bulmak için kullanılır.

<script>
  var a = 10;
  var b = 3;
  var c = a % b;
  alert(c);
</script>

Arttırma operatörü (++) sayıyı bir arttırmak için kullanılır.

<script>
  var a = 2;
  a++;
  var c = a;
  alert(c);
</script>

Azaltma operatörü (- -) sayıyı bir azaltmak için kullanılır.

<script>
  var a = 2;
  a--;
  var c = a;
  alert(c);
</script>

Operatör önceliği

Operatör önceliği aritmetiksel operatörlerde işlem sırasını belirler.

Aşağıdaki örnekte sonuç ne olabilir?

Önce toplama sonra çarpma mı yapılır?

<script>
  var c = 100 + 50 * 3;
  alert(c);
</script>

Matematik kurallarında olduğu gibi önce çarpma yapılır.

Çarpma ve bölme operatörleri toplama ve çıkarma operatörlerinden önce işleme alınır.

Parantez kullanarak öncelik değiştirilebilir.

<script>
  var c = (100 + 50) * 3;
  alert(c);
</script>

Aynı işlem önceliğine sahip operatörlerde işlemler soldan sağa doğru yapılır.

<script>
  var c = 100 + 50 - 3;
  alert(c);
</script>

Atama operatörleri

Atama operatörleri JavaScript değişkenlerine değer atamak için kullanılır.

Atama operatörü (=) değişkene değer atamak için kullanılır.

<script>
  var a = 1453;
  alert(a);
</script>

Topla ve ata operatörü (+=) değişkenin değerini değer ile toplar ve değişkene atar.

<script>
  var a = 10;
  a += 5;
  alert(a);
</script>

Çıkar ve ata operatörü (-=) değişkenin değerinden değeri çıkarır ve değişkene atar.

<script>
  var a = 10;
  a -= 5;
  alert(a);
</script>

Çarp ve ata operatörü (*=) değişkenin değeriyle değeri çarpar ve değişkene atar.

<script>
  var a = 10;
  a *= 5;
  alert(a);
</script>

Böl ve ata operatörü (/=) değişkenin değeriyle değeri böler ve değişkene atar.

<script>
  var a = 10;
  a /= 5;
  alert(a);
</script>

Bölümden kalanı ata operatörü (%=) değişkenin değeriyle değeri böler ve kalanı değişkene atar.

<script>
  var a = 10;
  a %= 5;
  alert(a);
</script>

Birleştirme operatörleri

Toplama operatörü (+) sayısal değerlerde toplama işlemi yaparken metinsel değerlerde birleştirme işlemi için kullanılır.

<script>
  var ismim = "Yusuf";
  var soyIsmim = "SEZER";
  var adimSoyadim = ismim + " " + soyIsmim;
  alert(adimSoyadim);
</script>

Topla ve ata operatörü (+=) değişkenin değerini değer ile birleştirir.

<script>
  var ismim = "Yusuf ";
  ismim += "SEZER";
  alert(ismim);
</script>

Metin ve sayıları toplama

İki sayısal değeri toplamak iki sayısal değerin toplamını verir.

İki metinsel ifadenin toplamı iki metinsel değerin birleşimini verir.

<script>
  var a = 5 + 5;
  var b = "5" + 5;
  var c = "Merhaba" + 5;
  alert(a + "\n" + b + "\n" + c);
</script>

Örnek aşağıdaki gibi bir sonuç verir.

10
55
Merhaba5

Sayısal ve metinsel değerlere toplama operatörü (+) uygulanırsa birleştirme işlemi yapılacak ve sonuç metinsel değer olacaktır.

JavaScript karşılaştırma operatörü iki değerin karşılaştırmasını yapar ve true (doğru) veya false (yanlış) sonucu verir.

Karşılaştırma operatörleri

Karşılaştırma operatörleri, değişkenler veya değerler arasındaki eşitlik ve farkı bulmak için kullanılır.

Karşılaştırma operatörleri değerleri karşılaştırmak ve sonuca göre işlem yapmak için koşullu ifadelerde kullanılır.

<script>
  var yas = 10;
  if(yas < 18) alert("Yaşın 18'den küçük");
</script>

Mantıksal operatörler

JavaScript mantıksal operatörleri kullanarak karşılaştırma işlemini birden fazla koşula göre yapabiliriz.

Örnekte xSayisi isimli değişkenin değeri 1000’den büyük Ve (&&) 2000 den küçük ise true değerini diğer durumlarda false değerini verir.

<script>
  var xSayisi = 1453;
  var sonuc = (xSayisi > 1000) && (xSayisi < 2000);
  alert(sonuc);
</script>

Kısa if

JavaScript karşılaştırma operatörü sonucuna göre değişkene değer atamak için ternary operatörü kullanılır.

degisken = (kosul) ? deger1:deger2

Örnek kullanım;

<script>
  var yas = 48;
  var sonuc = yas < 18 ? "Yaşın 18'den küçük":"Yaşın 18'den büyük";
  alert(sonuc);
</script>

Farklı değişken türlerini karşılaştırmak

Farklı türdeki değişkenleri karşılaştırmak beklenmedik sonuçlar verebilir.

Metin veri türünden bir değeri sayı veri türünden bir değerle karşılaştırırken JavaScript metin veri türünü sayıya çevirir.

Boş metin veri türü 0 değerini alır.

Ancak sayısal olmayan metin veri türünden bir değer NaN değerini alacaktır.

JavaScript ile karşılaştırma yapmadan önce uygun tür dönüşümü yapılması olası hataların önüne geçecektir.

<script>
  var yas = parseInt(prompt());
  var sonuc = yas < 18 ? "Yaşın 18'den küçük":"Yaşın 18'den büyük";
  alert(sonuc);
</script>

Tür operatörleri

Aşağıdaki örnek xSayisi isimli değişkenin türünü ekrana uyarı mesajı olarak yazdırır.

<script>
  var xSayisi = 1453;
  alert(typeof xSayisi);
</script>

Bit operatörleri

Bit operatörleri değişkenleri bitsel olarak karşılaştırmayı sağlar.

JavaScript Derslerine buradan ulaşabilirsiniz…

Hayırlı günler dilerim.