.NET Core Kurulumu ve Kullanımı

Açık kaynak kodlu platform bağımsız olarak geliştirmeye imkan veren .NET Core platformunun kurulumu, dotnet cli kullanımı ile ilgili bilgiler yer alıyor.

.NET Core nedir?

.NET Core Microsoft tarafından geliştirilen yazılım geliştirme platformudur.

Detaylı bilgi için .NET Core Nedir? yazıma bakabilirsiniz.

.NET Core kurulumu

.NET Core ile uygulama geliştirmek için öncelikle SDK paketinin kurulması gerekir.

SDK veya Software Development Kit yazılım geliştirmek için gerekli olan derleyici, cli gibi araçları içeren bir pakettir.

Windows

Windows işletim sistemine kurulum için aşağıdaki yer alan adresten gerekli dosyalar indirilir.

https://dotnet.microsoft.com/download

Dosyalar indirildikten sonra klasik Windows program yüklemesi gibi program yüklenir.

Linux

Linux tabanlı işletim sistemlerine kurulum Windows işletim sistemlerine kurulumdan farklıdır.

Kurulum kullanılan paket yöneticisine göre farklılık gösterir.

Debain paket yöneticisi temelli işletim sistemlerine kurulum;

# Sürümü alınır
declare repo_version=$(if command -v lsb_release &> /dev/null; then lsb_release -r -s; else grep -oP '(?<=^VERSION_ID=).+' /etc/os-release | tr -d '"'; fi)

# Sürüme göre repo paketi indirilir
wget https://packages.microsoft.com/config/ubuntu/$repo_version/packages-microsoft-prod.deb -O packages-microsoft-prod.deb

# Repo kurulur
sudo dpkg -i packages-microsoft-prod.deb

# Repo dosyası silinir
rm packages-microsoft-prod.deb

# Paket bilgileri güncellenir
sudo apt update

# .NET core kurulur
sudo apt-get install -y dotnet-sdk-7.0

Red Hat paket yöneticisi temelli işletim sistemlerine kurulum;

# Paket bilgileri güncellenir
sudo dnf makecache

# .NET core kurulur
sudo dnf install dotnet-sdk-7.0

Debian, Red Hat ve diğer paket yöneticilerinde kurulum aşağıdaki betik kullanılarak yapılabilir.

# Betik indirilir
wget https://dot.net/v1/dotnet-install.sh -O dotnet-install.sh

# Çalıştırma izni verilir
chmod +x ./dotnet-install.sh

# .NET core kurulur
./dotnet-install.sh --version latest

MacOS

MacOS işletim sistemine kurulum için aşağıdaki yer alan adresten gerekli dosyalar indirilir.

https://dotnet.microsoft.com/download

Gerekli olan kurulum dosyaları indirildikten sonra kurulum başlatılarak yüklenir.

Kontrol

.NET Core SDK kurulumu ile birlikte .NET Core projesi oluşturmak ve çalıştırmak için dotnet CLI (Command Line Interface) kurulumunu yapar.

Kurulum sonrası .NET Core işletim sistemini path veya çevre değişkenleri olarak adlandırılan alanına ekler.

Bu sayede işletim sistemlerinde yer alan komut yorumlayıcında (CMD, PowerShell, Bash vb.) aşağıdaki komut çalıştırılır.

dotnet --version

İşletim sisteminde yer alan komut yorumlayıcısına yukarıda yer alan komut yazılıp çalıştırıldığında kurulan .NET Core sürümü yazılacaktır.

CLI kullanımı

Visual Studio gibi bir geliştirme ortamı kullanarak proje oluşturabileceğimiz gibi SDK ile yüklenen CLI aracı ile de oluşturabiliriz.

CLI arayüzünü çalıştırmak için işletim sistemi komut yorumlayıcısına aşağıdaki komutun yazılması yeterli olacaktır.

dotnet

Komut çıktı olarak CLI kullanımı ile ilgili bilgiler verecektir.

Örneğin aşağıdaki gibi bir komut çalıştırıldığında .NET Core bilgisi komut yorumlayıcında görünecektir.

dotnet --info

CLI proje oluşturma ve yönetimi için birçok kullanıma sahiptir.

dotnet --help

Yeni bir proje oluşturmak için dotnet new komutu kullanılır.

dotnet new sablon -o klasor

dotnet new console -o projem

Komut sonucunda projem klasöründe console uygulaması oluşturulacaktır.

Diğer şablonları listelemek için sadece aşağıdaki komutu yazmak yeterli olacaktır.

dotnet new --list

NOT: Şablona göre CLI parametreleri farklılık gösterir.

Şablona ait parametreleri listelemek için aşağıdaki komut kullanılır.

dotnet new sablon --help

dotnet new mvc --help

Projeyi derlemek için build komutu kullanılır.

dotnet build

Derleyip çalıştırmak için run komutu kullanılır.

dotnet run

Derleme sonrası oluşan dosyaları silmek için clean komutu kullanılır.

dotnet clean

Projede yapılan değişiklik takibi için watch komutu kullanılır.

dotnet watch run

dotnet watch test

dotnet watch clean

Paket eklemek için add package komutu kullanılır.

dotnet add package paketadi

Paketi kaldırmak için remove package komutu kullanılır.

dotnet remove package paketadi

Projeye başka bir projenin referansını eklemek için add reference komutu kullanılır.

dotnet add reference baskabirproje/baskabirproje.csproj

Eklenen referansı kaldırmak için remove reference komutu kullanılır.

dotnet remove reference baskabirproje/baskabirproje.csproj

Proje için gerekli olan paketleri yüklemek için restore komutu kullanılır.

dotnet restore

.NET Core CLI yapısın en önemli özelliği genişletilebilir olmasıdır.

Bu yapısı sayesinde farklı paketler için özel komutlar belirlenebilir.

Örneğin .NET platformunda en çok kullanılan ORM aracı olan Entity Framework komutların için ef komutu kullanılır.

dotnet ef

Paket komutları ile ilgili detaylı bilgi için paket dokümanına bakmak faydalı olacaktır.

.NET Derslerine buradan ulaşabilirsiniz.

Hayırlı günler dilerim.